Nieuwe kiesdistricten, geen nieuwe politieke cultuur
26 Februari 2017
Nieuwe kiesdistricten, geen nieuwe politieke cultuur De provincieraad heeft in een vorige zitting kennis moeten nemen van een voorstel van de Vlaamse Regering over de bij de provinciale verkiezingen van oktober 2018.
nieuwe kiesdistrictenEr wordt teruggegrepen aar de oude kiesarrondissementen van 2006. Oost-Vlaanderen zal terug uit 3 districten bestaan nl Gent-Eeklo, Sint-niklaas-Dendermonde en Aalst-Oudenaarde .
Voor Merelbeke betekent dit dat wij deel uitmaken van het kiesdistrikt Gent-Eeklo. Gent is ? in tegestelling tot wat de N-VA had gehoopt ? niet 'provincievrij' en zal gewoon meestemmen in dezelfde kieskring. Voor Groen was een provinciale kieskring het meest interessant: hoe groter de kiesomschrijving, hoe meer kans dat kleinere partijen op een rechtvaardige verdeling van de zetels kan hopen.
Groen ijvert voor nieuwe politieke cultuur
Groen had nog een andere bedenking en heeft gepoogd via een aantal amendementen toch wat nieuw politieke cultuur in te brengen.
Geen spookkandidaten a.u.b.
Reeds verschillende provincieraadsverkiezingen zien we dat lijsten getrokken worden door zgn. spookkandidaten: nationale politici (De Crem, De Croo, Willockx ...) die gelet op hun parlementair mandaat niet kunnen zetelen maar gewoon als stemmentrekker fungeren. Na de verkiezingen laten ze zich dan vervangen. Dit is wettelijk, maar is een vorm van kiezersbedrog.
Laatst gekozen mandaat reeds in Wallonië gangbaar
De regeling die in het amendement van Groen werd voorgesteld, is in Wallonië, op voorstel van Ecolo overigens, wettelijk voorzien: de verkozenen neemt steeds het laatste gekozen mandaat op. Nationale politici ( federaal een gewestelijk) die verkozen worden bij de provincieraadsverkiezingen van 2018 moeten dan het mandaat van provincieraadslid opnemen en hun nationaal/gewestelijk mandaat verlaten.
Tweede amendement voor meer rechtvaardigheid
Met een tweede amendement hoopten we meer rechtvaardigheid te bekomen met een systeem van evenredige vertegenwoordiging waarbij alle zetels die verdeeld worden, eenzelfde aantal stemmen 'kosten'. Het toegepaste kiessysteem D'Hondt (en het stelsel Imperiale nog meer) bevoordeligt immers de grote partijen in aanzienlijke mate: voor de eerste zetel zijn duidelijk meer stemmen nodig dan voor de laatste zetels. Bij de parlementaire verkiezingen van 2003 is beslist een kiesdrempel van 5% in te voeren voor bijna alle verkiezingen. Echter, door eveneens een nadelig kiesstelsel te blijven toepassen betekent het behalen van de 5% drempel voor een partij niet dat die partij ook een eerste zetel krijgt.
Hogere kiesdrempels in realiteit?
In het oude kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde is de reële kiesdrempel 8%, in het arrondissement Gent-Eeklo spreken we van net geen 6 %, in Sint-Niklaas-Dendermonde moet men ongeveer 7,5% behalen om in aanmerking te komen voor de eerste zetel.
Met de afschaffing van de apparentering betekent dit dat kleinere partijen heel moeilijk hun eerste zetel behalen én dat ze niet kunnen gebruikmaken van de reststemmen, die in andere kiesdistricten eventueel behaald werden.
Wijzigingen onbespreekbaar voor traditionele (machts)partijen?
Nu de CD&V niet meer de grootste partij is in Vlaanderen zal deze partij ook eindelijk de nadelen van het systeem D'Hondt ondervinden en konden we hopen dat ze misschien oor zouden hebben naar ons voorstel. Toch was het voorstel niet bespreekbaar en werden de amandementen niet aanvaard door de provincieraad.